Darakta-Janar na WTO ya yi gargadin: sabon 'yan kallo na 'yanayin sanyi' na sake girgiza duniya (1)

A rahoton da Efe ta fitar a ranar 12 ga watan Yuni, an bude taron ministoci karo na 12 na kungiyar cinikayya ta duniya wato WTO a ranar 12 ga wata. Taron ya yi fatan cimma yarjejeniya kan kamun kifi, sabon kambin rigakafin haƙƙin mallakar fasaha da samar da abinci, amma kuma ya damu game da tashe-tashen hankula na siyasa halin da ake ciki na iya raba duniya zuwa ƙungiyoyin kasuwanci biyu.

Darakta-Janar na WTO Ngozi Okonjo-Iweala ta yi gargadin a wurin bude taron cewa yakin da ake yi a Ukraine, da dambarwar tattalin arziki tsakanin manyan kasashen duniya da kuma gazawar mambobin WTO wajen cimma wata babbar yarjejeniya tsawon shekaru da dama sun sanya sabuwar "kasuwa ta zama abin kallo mai ban tsoro na kasashen duniya. "Cold War" ya sake tashi.

Ta yi gargadin: "Rarrabuwa cikin kungiyoyin kasuwanci na iya nufin raguwar GDP na duniya da kashi 5%."

An saba gudanar da taron ministocin na WTO duk bayan shekaru biyu, amma kusan shekaru biyar ba a yi shi ba saboda illar cutar. A cikin kwanaki uku masu zuwa, zaman zai nemi cimma matsaya kan batutuwan da suka hada da dakatar da lasisi na wani dan lokaci kan sabbin rigakafin kambi don bunkasa samar da alluran rigakafin a kasashe masu tasowa.

Indiya da Afirka ta Kudu ne suka gabatar da shawarar tun a farkon shekarar 2020, kuma yawancin kasashe masu tasowa sun bi ta, duk da cewa kungiyar kasashen da suka ci gaba da ke da karfin masana'antar harhada magunguna na ci gaba da jan kafa.

Tsaron abinci zai zama wani batun tattaunawa. Yakin da ake yi a Ukraine ya ta'azzara hauhawan farashin abinci da takin zamani, kuma ana sa ran zaman taron zai tattauna matakan sassauta takunkumin hana fitar da abinci zuwa kasashen ketare da kuma saukaka hanyoyin shiga wadannan muhimman kayayyaki.

Tattaunawar da ake yi a wannan fanni abu ne mai wahala, domin kuwa duk da cewa Rasha ta ware daga kasashen duniya, tsarin na WTO ya bayyana cewa, dole ne a dauki duk wani mataki da bai dace ba, wanda ke nufin cewa kowane memba (Rasha ma memba ce ta WTO) tana da veto, don haka dole ne duk wata yarjejeniya. a lissafta a kan Rasha.