Еўразона дадае новага члена, Харватыя пераходзіць на еўра з наступнага года

Прэзідэнт Еўрапейскага цэнтральнага банка Крысцін Лагард, еўракамісар па эканамічных пытаннях Джэнтылоні і міністр фінансаў Харватыі Марыч нядаўна падпісалі ў Бруселі (Бельгія) пагадненне, якое прадугледжвае, што Харватыя пяройдзе на еўра 1 студзеня 2023 года, і краіна стане 20-м членам еўразоне. Марыч сказаў, што гэты дзень стаў «важным і гістарычным момантам» для Харватыі.

Пасля афіцыйнага ўступлення ў Еўрасаюз у ліпені 2013 года Харватыя выказала гатоўнасць далучыцца да зоны еўра. За апошнія 10 гадоў Харватыя прыклала вялікія намаганні, каб падтрымліваць стабільныя цэны, абменныя курсы і доўгатэрміновыя працэнтныя стаўкі, а таксама кантраляваць агульны дзяржаўны доўг, каб адпавядаць стандартам еўразоны. У пачатку чэрвеня гэтага года Еўрапейская камісія заявіла ў сваёй «Справаздачы аб збліжэнні за 2022 год», што сярод ацэненых краін Харватыя была адзінай краінай-кандыдатам, якая адначасова адпавядала ўсім крытэрам, а ўмовы для пераходу краіны на еўра былі саспелыя.

Улады Харватыі гатовыя да магчымага росту ўнутраных коштаў, выкліканага пераходам на еўра. Вывучаючы вопыт такіх краін, як Мальта, Славенія і Славакія, Цэнтральны банк Харватыі выявіў, што на працягу года пасля прыняцця еўра цэны на тавары ў розных краінах у цэлым выраслі на 0,2-0,4 працэнтнага пункта, у асноўным з-за «акруглення » пры абмене валюты. Згодна з пагадненнем, харвацкая нацыянальная валюта куна будзе канвертавацца ў еўра па курсе 7,5345:1. Каб дамагчыся плыўнага пераходу перад абменам валюты, з верасня бягучага года крамы ў Харватыі будуць пазначаць цэны на тавары адначасова ў кунах і еўра.

У цэлым, далучэнне да зоны еўра прынясе карысць харвацкай эканоміцы. Аналітыкі рынку лічаць, што турызм з'яўляецца адным са слупоў харвацкай эканомікі, і пераход на еўра прынясе больш зручнасці для замежных турыстаў. Мала таго, Харватыя атрымае больш стабільны абменны курс і больш высокі крэдытны рэйтынг. Як адзначыў кіраўнік цэнтральнага банка Харватыі Вуйчыч, валютныя рызыкі знікнуць у максімальна магчымай ступені, а для інвестараў Харватыя стане больш прывабнай і бяспечнай у часы эканамічнага крызісу. Вуйчыч лічыць, што далучэнне да зоны еўра прынясе «канкрэтныя, неадкладныя і працяглыя выгады» грамадзянам і прадпрымальнікам краіны.

Пашырэнне зоны еўра ў гэты час хоча прадэманстраваць «салідарнасць» і «сілу». Пад уплывам такіх фактараў, як расійска-ўкраінскі канфлікт, еўрапейская эканоміка знаходзіцца ў цяжкім становішчы. На некаторы час валацільнасць еўрапейскага даўгавога рынку ўзмацнілася, а ўзровень інфляцыі ў зоне еўра працягваў расці. 12 ліпеня адбылася нават рэдкая з'ява, калі еўра ўпаў да таго ж узроўню, што і долар, што адлюстроўвае вялікую заклапочанасць рынку нявызначанасцю еўрапейскіх эканамічных перспектыў. Выканаўчы віцэ-прэзідэнт Еўрапейскай камісіі Дамброўскіс лічыць, што ў такія складаныя часы крок Харватыі да ўступлення ў зону еўра даказвае, што еўра застаецца «прывабнай, устойлівай і паспяховай сусветнай валютай», нацыянальнай сілай у Еўропе і сімвалам адзінства.

З моманту афіцыйнага абарачэння еўра ў 2002 годзе ён стаў законным плацежным сродкам 19 краін. Балгарыя атрымала доступ да Еўрапейскага механізму абменных курсаў, або залы чакання еўразоны, адначасова з Харватыяй у ліпені 2020 года. Аднак Еўрапейская камісія лічыць, што з-за высокага ўзроўню інфляцыі і прававой сістэмы, якая не адпавядае патрабаванням ЕС, Балгарыя не цалкам выканала неабходныя ўмовы, і для ўступлення ў зону еўра можа спатрэбіцца час.