Eurozona shton një anëtar të ri, Kroacia për të kaluar në euro nga viti i ardhshëm

Presidentja e Bankës Qendrore Evropiane Christine Lagarde, Komisioneri Evropian për Çështjet Ekonomike Gentiloni dhe ministri kroat i financave Maric nënshkruan së fundi një marrëveshje në Bruksel, Belgjikë, që përcakton se Kroacia do të kalojë në euro më 1 janar 2023 dhe vendi do të bëhet anëtari i 20-të i eurozonës. Mariç tha se dita ishte një "moment i rëndësishëm dhe historik" për Kroacinë.

Pasi u bë zyrtarisht anëtare e Bashkimit Evropian në korrik 2013, Kroacia shprehu vullnetin e saj për t'u bashkuar me eurozonën. Në 10 vitet e fundit, Kroacia ka bërë përpjekje të mëdha për të mbajtur të qëndrueshme çmimet, kurset e këmbimit dhe normat afatgjata të interesit, si dhe për të kontrolluar borxhin total të qeverisë, në mënyrë që të përmbushë standardet e Eurozonës. Në fillim të qershorit të këtij viti, Komisioni Evropian në "Raportin e Konvergjencës 2022" tha se në mesin e vendeve të vlerësuara, Kroacia ishte i vetmi vend kandidat që përmbushte të gjitha kriteret në të njëjtën kohë dhe kushtet që vendi të adoptonte euron ishin e pjekur.

Autoritetet kroate janë të përgatitura për një rritje të mundshme të çmimeve të brendshme të shkaktuar nga adoptimi i euros. Duke studiuar përvojën e vendeve si Malta, Sllovenia dhe Sllovakia, Banka Qendrore e Kroacisë zbuloi se brenda një viti pas adoptimit të euros, çmimet e mallrave në vende të ndryshme përgjithësisht u rritën me 0.2 deri në 0.4 pikë përqindje, kryesisht për shkak të "rrumbullakimit " gjatë shkëmbimit të monedhave. Sipas marrëveshjes, monedha kombëtare kroate kuna do të konvertohet në euro me kursin 7.5345:1. Për të arritur një tranzicion të qetë para këmbimit valutor, duke filluar nga shtatori i këtij viti, dyqanet në Kroaci do të shënojnë çmimet e mallrave në kuna dhe euro në të njëjtën kohë.

Në përgjithësi, anëtarësimi në eurozonë do të sjellë përfitime për ekonominë kroate. Analistët e tregut besojnë se turizmi është një nga shtyllat e ekonomisë kroate dhe kalimi në euro do të sjellë më shumë lehtësi për turistët ndërkombëtarë. Jo vetëm kaq, Kroacia do të ketë një kurs këmbimi më të qëndrueshëm dhe një vlerësim më të lartë krediti. Siç theksoi Guvernatori i Bankës Qendrore Kroate, Vujicic, rreziqet e monedhës do të zhduken në masën më të madhe të mundshme dhe për investitorët, Kroacia do të jetë më tërheqëse dhe më e sigurt në kohë krize ekonomike. Vujicic beson se anëtarësimi në eurozonë do të sjellë "përfitime konkrete, të menjëhershme dhe të qëndrueshme" për qytetarët dhe sipërmarrësit e vendit.

Zgjerimi i zonës së euros në këtë kohë dëshiron të tregojë "solidaritet" dhe "forcë". E ndikuar nga faktorë të tillë si konflikti ruso-ukrainas, ekonomia evropiane është në gjendje të rëndë. Për një periudhë kohe, luhatshmëria e tregut evropian të borxhit është intensifikuar dhe norma e inflacionit në eurozonë ka vazhduar të rritet. Madje më 12 korrik pati një fenomen të rrallë që euro ra në të njëjtin nivel me dollarin, duke reflektuar shqetësimin e lartë të tregut për pasigurinë e perspektivës ekonomike europiane. Zëvendëspresidenti Ekzekutiv i Komisionit Evropian Dombrovskis beson se në kohë të tilla sfiduese, lëvizja e Kroacisë për t'u bashkuar me eurozonën dëshmon se euro mbetet një "monedhë globale tërheqëse, elastike dhe e suksesshme" dhe një forcë kombëtare në Evropë dhe një simbol i unitetit.

Që nga qarkullimi zyrtar i euros në vitin 2002, ajo është bërë kursi ligjor i 19 vendeve. Bullgarisë iu dha akses në Mekanizmin Evropian të Kursit të Këmbimit, ose dhomën e pritjes së Eurozonës, në të njëjtën kohë me Kroacinë në korrik 2020. Megjithatë, Komisioni Evropian beson se për shkak të shkallës së lartë të inflacionit dhe sistemit ligjor që nuk është në përputhje me BE-në, Bullgaria nuk i ka plotësuar plotësisht kushtet e kërkuara dhe mund të duhet kohë për t'u bashkuar me eurozonën.